İşe başlarken herkesin beklentileri, arzuları ve yapmak isteği şeyler için gerçek bir enerjisi vardır. Bir süre sonra ise karşılaştığı bazı güçlükler yüzünden istek ve umutlarda azalma başlar. Bazı insanlar iş değiştirme yoluna gidebilir, bazıları ise sistemi değiştirmeye çalışır. Kimi zamansa mutsuz bir şekilde işi sürdürme, kendini tamamen mücadeleden çekme ve tükenme belirtileri oluşur.
Hep çalışmanın öneminden bahsedilir. İş bulmak, en önemliside sevdiğimiz, üstelik geçiminizi sağlayabilen bir işiniz varsa tükenmekten bahsetmek mümkün mü? Yapılan çalışmalar işiniz ne olursa olsun tükenmişlik sendromu ile karşılaşmanın çalışanlar arasında sık rastlanan bir sorun olduğunu gösteriyor. Yaptığınız iş yüküyle bağlantılı olmayan bir şekilde kendinizi fiziksel ve zihinsel olarak yorgun hissetmeye başladıysanız, işe gitmek için motivasyonunuz gittikçe azalıyorsa, yaptıklarınız o kadar önemli gelmiyor hatta hayal kırıklığı yaşıyorsanız ve hatalarınız artmaya başlamışsa tükenmişlik sendromu konusunu düşnmeye başlamanız gerekiyor. Çünkü bu sendrom iş kaybından sağlık sorunlarına kadar ulaşan ciddi sonuçlara neden olabilir. Her iş kolunda ve düzeyde görülebilmekle birlikte bazı işlerde ve iş yerlerinde çalışanlarda daha fazla ve sık görülür.
Tükenmişlik sendromu nasıl anlaşılır?
İşe başlarken herkesin beklentileri, arzuları ve yapmak istediği şeyler için gerçek bir enerjisi vardır. Kişi, bu dönemde hedeflerine ulaşmak için var gücü ile çalışır. Bir süre sonra karşılaştığı bazı güçlükler, yaptığı işe ilişkin hayal kırıklıkları, beklediği sonuçlara ulaşamama gibi nedenlerle istek ve umutlarında azalma başlar. Duygusal varlığını tam doyuramayan kişi sorgulamaya başlar. Yaptığı işe ve çalıştığı insanlara karşı duyarsızlaşır. Kişisel olarak kendini yetersiz görmeye başlar. Başarı duygusunun azalması duygusal tükenmeyi artırır.
Belirtileri nelerdir?
Tükenmişlik sendromu kendini birçok alandai değişik bulgularla gösterir. Baş ağrısı, mide ağrısı, kilo kaybı, nefes zorluğu, sürekli yorgunluk yanı sıra değişik bedensel yakınmalar fiziksel belirtiler olarak karşımıza çıkar. Psikolojik belirtileri arasında isie sabırsızlık, eleştiriye tahammülsüzlük, karar vermede güçlük, benlik saygısında azalma, anlamsızlık hissi gibi bulgular ortaya çıkabilir. Kaygı ve depresyon tükenmişlik sendromu sonrası oluşabilir. Alkol ve madde kullanımı tükenmişlik sendromu ile bağlantılı artan sorunlardandır. İşe gidedbilmek için içilen aşırı kahveler, gece uyuyabilmek için alınan uyku ilaçları ile sağlıksız bir tablo ortaya çıkar. İşe geç gelme, işleri erteleme, izinsiz işe gelmeme ya da sık hastalık izni alma, işle çok ilgilenmeme davranışlarının yanı sıra iş arkadaşlarıyla ilişkilerde bozulma da tükenmişlik sendromunun yansımasıdır. Aynı zamanda ilişkilerdeki bozulma özel ilişkilerde de görülür. Hem özel yaşamda hem iş yaşamında insanlarla olan çatışmalar artar.
Ne yapmak
gerekir?
Kendinize zaman ayırmak, dinlenmek için daha çok çaba göstermek önemlidir. Arkadaşlar ve aileyle paylaşılan zamanlar tedavi edicidir. İş dışında hobiler edinmek ve sürdürmek yaşamı zenginleştirir. İş dışında işle ilişkili bağlantılardan uzaklaşmak, iş konuşmalarından, e-postalardan, telefon görüşmelerinden olabildiğince kaçınmak tükenmişlikle aranıza sınır koyar.